Tại sao GDP không còn là thước đo hiệu quả của nền kinh tế ?

Nhân đọc bài viết của CafeF với tiêu đề: Tranh luận về cái giá phải trả của tăng trưởng GDP 6,7%: Chấp nhận tăng trưởng thấp, đất nước mãi tụt hậu, tiện tay gõ nhanh mấy dòng:

Từ trước đến nay, GDP vẫn là thang đo cơ bản nhất cho sự tăng trưởng kinh tế của các quốc gia. 




Bài viết tại Cafef: http://cafef.vn/tranh-luan-ve-cai-gia-phai-tra-cua-tang-truong-gdp-67-chap-nhan-tang-truong-thap-dat-nuoc-mai-tut-hau-2017052815155639.chn

Bản chất của chỉ số này là cộng tổng sản phẩm hàng hóa được sản xuất trong thời gian nhất định, thường là 1 năm trong phạm vi 1 nước, tính cả khối lượng do trong nước sở tại làm ra và cả doanh nghiệp nước ngoài.

Ở các nước phát triển thấp như VN, số lượng các doanh nghiệp nước ngoài lớn, giá trị sản phẩm mà họ sản xuất ra rất cao, đóng góp phần lớn vào chỉ số GDP quốc gia sở tại. Nhưng các giá trị hầu hết được chuyển về nước mẹ, còn người dân nước sở tại vẫn chịu thu nhập thấp, do đó mức sống người dân nhiều nơi không tăng song hành cùng GDP.

Các cuộc chạy đua tăng GDP giữa các quốc gia qua các năm dẫn đến những tác động nhìn thấy được như ôi nhiễm môi trường, sự gia tăng về bất bình đẳng giàu nghèo. Cá biệt có một số quốc gia GDP càng tăng thì IDI càng giảm qua các năm.

Có người đã ví von GDP giống công tơ mét của xe, cho ta biết xe đang chạy với vận tốc bao nhiêu, nhanh hay chậm, nhưng không cho ta thấy khi nào xe hết xăng. Nghiêm trọng hơn, nó không có khả năng nói với lái xe rằng xe đang đi đúng hướng hay không.

Trong báo cáo thường niên của mình, Diễn đàn kinh tế thế giới WEF đề ra chỉ số IDI, Inclusive Development Index, chỉ số phát triển bao trùm (nhiều người dịch là phát triển toàn diện).

Chỉ số này, đúng như tên gọi, sẽ hướng tới mục tiêu đo lường bao trùm hơn, đo lường tốc độ tăng trưởng của một quốc gia dựa trên nhiều bình diện, trong đó có cả bảo vệ môi trường, phúc lợi xã hội, chú trọng sự bền vững của nền kinh tế.

Theo các tiêu chí đưa ra, GDP sẽ nằm trong IDI.

Ngô Mạnh Linh

No comments:

Post a Comment